Wat is cosinus phi (cos phi)? Een cosinus phi van 0,9 duidt aan dat 90% van de verbruikte stroom wordt omgezet in actieve energie. 10% van de stroom gaat verloren en is dus blindvermogen. Hoe hoger de cosinus phi is, hoe efficiënter apparaten dus worden gebruikt. Meestal ligt deze tussen de 0,6 en 0,9.
Wat betekent Cos Phi? Cosinus phi geeft aan hoeveel stroom er verloren gaat tijdens het ’transporteren’ van stroom. De verhouding tussen werkelijk vermogen en schijnbaar vermogen is Cos Phi. De stroom loopt uit fase ten opzichte van de spanning.
De motorvermogensfactor is de fasehoek tussen spanning en stroom (cosφ). cos phi (φ) wordt onder andere gebruikt voor het berekenen van het stroomverbruik van een motor. Stroomverbruik is van groot belang voor pompen.
VERBETEREN VAN EEN TE LAGE ARBEIDSFACTOR De meest gebruikte methode om een te lage (slechte) arbeidsfactor te verbete- ren (te verhogen) is het parallelschakelen van een condensator met gepaste capaciteit over een inductieve verbruiker (= serieschakeling van weerstand en inductantie).
In elke elektrische installatie is naast nuttig, bruikbaar vermogen ook vermogen aanwezig dat niet effectief wordt omgezet in warmte, beweging of licht. Dit niet-effectieve vermogen noemen we blindvermogen. Blindvermogen zorgt voor extra belasting op kabels, leidingen en transformatoren.
Toestellen op wisselstroom vragen altijd meer vermogen dan wat ze omzetten in actief vermogen. Het resterende vermogen noemen we reactief vermogen. Een inductiemotor bijvoorbeeld zet 80 tot 90% om in actieve energie en gebruikt het reactief vermogen om een magnetisch veld in de motor te creëren.
Blindstroom ontstaat doordat bij veel elektrische apparatuur de elektrische wisselstroom verandert. Hierdoor loopt de wisselstroom niet meer gelijk met de spanning. Daardoor bereiken stroom en spanning niet meer tegelijkertijd hun maximum en minimum, waardoor niet alle energie die in de stroom zit er wordt uitgehaald.
Het wordt door machines en apparatuur daadwerkelijk omgezet in beweging, licht, koeling of warmte. Er gaat ook altijd een deel van het vermogen verloren door bijvoorbeeld magnetisme in motoren en transformatoren en condensatoren in elektronische apparatuur. Dit wordt het blindvermogen of reactief vermogen genoemd.
Een condensatorenbatterij is een toestel dat zorgt voor cos phi-verbetering. Het bestaat doorgaans uit een aantal condensatoren, die worden geschakeld door middel van contactoren. De stuurspanning van deze contactoren wordt geregeld door de regelaar (varmetrisch relais), die de cos phi in een elektrisch net berekent.